Leefbaarheid kleine kernen

Hoofd RaboResearch Nederland Regio's en Thema's

Als we het hebben over economische groei dan gaat het vaak over macro-economische ontwikkelingen. Maar hierachter gaat een grote regionale dynamiek schuil, voor een belangrijk deel ingegeven omdat economieën voor hun functioneren sterk van regionale omstandigheden afhankelijk zijn. De kwaliteit van het regionale ondernemerschapsklimaat speelt daarbij een belangrijke rol, en is de afgelopen decennia belangrijker geworden. Economische groei en productiviteit verschillen daardoor sterk tussen de verschillende regio’s in het land. Welke plaats neemt de regio Cuijk & Maasduinen in deze nieuwe geografie van onze economie?

Maar de regio is niet alleen belangrijk voor economische groei, óók voor de brede welvaart van mensen is ze cruciaal. Hier gaat het om aspecten als baanzekerheid, persoonlijke ontwikkeling, gezondheid, sociale contacten, veiligheid, milieukwaliteit en geluk of tevredenheid. Het verbreden van het begrip ‘welvaart’ verlegt de blik naar burgers en de omstandigheden waarin ze leven. Hoe staat de regio er voor als we de brede welvaart onder de loep nemen?

Otto Raspe gaat in op de economische groei én brede welvaart in de regio Cuijk & Maasduinen en formuleert de opgaven waar we voor staan en waar we aan zouden moeten werken.

Voorzitter Stichting Eigen Kweek Langenboom

Dorpsplan Langenboom is bij veel mensen bekend. Veel minder bekend is hoe dit plan van idee naar uitvoering wordt gebracht. Hoe brengt het dorp de belangen bij elkaar en hoe overwint het de grote druk die op financiën staat? Onze ervaringen delen we graag in het belang van toekomstige initiatieven in Land van Cuijk. 

Chief development Officer at N+P Group

Als familiebedrijf zijn wij sinds 1992 actief in het pittoreske Nieuw Bergen. Hier zijn mijn ouders, Karel en Karin, begonnen in een klein kantoortje wat vast zat aan hun huis. Na enkele maanden konden de eerste collega’s worden verwelkomd, ‘gewoon’ mensen uit de buurt. Na jaren van gezonde groei zijn er kantoren in andere landen geopend, maar na bijna 30 jaar zijn we er nog altijd trots dat ons hoofdkantoor in Nieuw Bergen is gevestigd. Sinds 2008 zijn mijn broertje Stijn en ik actief binnen ons bedrijf en sinds 2016 is ook mijn jongste broertje Jens actief. Momenteel zijn we een internationale speler op het gebied van de productie van brandstoffen uit niet recyclebaar afval. Voor ons blijft de familiare cultuur van onze organisatie een zeer belangrijke pijler die naar ons idee nog altijd bijdraagt aan de succesvolle groei van onze organisatie. N+P heeft ook de sterke ambitie om, ondanks ons internationale karakter, vanuit Nieuw Bergen te blijven opereren. Onze ambitie is een wereldwijde speler te worden op het gebied van innovatieve alternatieve brandstoffen. Gemaakt uit niet recyclebare (“end of life”) afvalstromen, die wordt ingezet in bestaande productie-installaties, die nu nog vertrouwen op de inzet van fossiele brandstoffen zoals steenkool. Dankzij ons werk kunnen dergelijke installaties een alternatief gebruiken, waarmee significante CO2 besparingen te realiseren zijn. Om te kunnen blijven groeien vanuit ons kantoor in Nieuw Bergen zijn we dus constant op zoek naar de juiste mensen voor onze organisatie, iets wat in onze regio niet altijd gemakkelijk is. Ook de positionering van ons bedrijf als ‘afvalverwerker’ is een thema waar we in de regio tegenaan lopen.

Melkveehouder

Belangrijk punt waar bijna het hele gebied van deze Rabobank voor staat is behoud van leefbaar-heid binnen de kernen. Misschien wel het voornaamste punt hierin is behoud van jongeren in ons gebied, dit om vergrijzing tegen te gaan en voorzieningen op peil te houden. Globaal zien we een uitstroom van jongeren, vaak hoog opgeleiden, die hun baan na studie meestal in het verstedelijkt gebied gaan vinden en daar ook gaan wonen. We praten dan over ongeveer 35% van de jongeren die uitstromen. Beleid is er vaak op gericht dat in onze regio niet voor deze doelgroep gebouwd moet worden. Dan worden we ze ook echt kwijt. Je moet echter tegen deze stroom in zwemmen, juist wel zorgen voor voldoende of nog meer woningen, woningen voor alle categorieën, oudere woningen voor het bevorderen van doorstroom, starters woningen voor jongeren met een krappe beurs, maar ook sociale huur en exclusieve en middenklas woningen. Dan komen werkgelegenheid en goede banen vanzelf ook onze kant op er is in onze omgeving nog genoeg ruimte voor werkgelegenheid om te vestigen. Verder moet je jongeren ook binden met een actief verenigingsleven denk aan sport-clubs, jongerenwerk, ouderenbonden,  Carnaval uitgaansmogelijkheid enz. Dit versterkt de sociale cohesie binnen groepen mensen, wat ze bind aan hun eigen regio. Dorpsraden en vrijwilligers in de breedste zin, zijn cruciale succesfactoren. Er moet wat te doen zijn, meedoen en ontmoeten.

Wethouder gemeente Cuijk

Eén van de belangrijkste projecten binnen de Regio Deal Noordoost Brabant - waarbij de komende twee jaar meer dan 40 miljoen extra wordt geïnvesteerd in de leefbaarheid en welvaart in Noordoost Brabant - is ‘Leefbaarheid in de dorpen’. Binnen dit project trekken de gemeenten in de spil-regio Land van Cuijk en partnergemeenten Heusden, Landerd en Meierijstad, samen op om de leefbaarheid in dorpen verder te verbeteren. De focus ligt hierbij op het versnellen, verbinden en vermenigvuldigen van alle initiatieven. We willen vooral de goede initiatieven die er al zijn een extra zetje geven. Daardoor wordt de kans groter dat ze ook echt van de grond komen. We willen mensen met elkaar in contact brengen en van elkaar laten leren. Als we op basis van een concreet plan echt samenwerken, hoeft het wiel niet steeds opnieuw te worden uitgevonden. Met het project
‘Leefbaarheid in de dorpen’ wordt een start gemaakt om dorpen in regio ook in de toekomst aantrekkelijk te laten zijn voor inwoners. Centraal staat de uitdaging om als ‘streekholders’ samen (inwoners, ondernemers en overheid) dorpen aantrekkelijk te houden. Zeker nu - vooral als gevolg van de vergrijzing - winkels, sportclubs, restaurants en andere voorzieningen in rap tempo uit de dorpen verdwijnen. Hoe houden we onze dorpen ook in de toekomst veerkrachtig en vitaal? Hoe ontwikkelen we een meer participerende samenleving? Wat vraagt dit van lokale en regionale overheden? Deze en andere vraagstukken staan centraal in het programma ‘Leefbaarheid in de dorpen’. Iedereen die dat wil kan participeren.